TBMM nin Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu TÜBİTAK ile yürüttüğü Tutanak Bilgi Sistemi Projesi Escort Şirinevler nin devreye girmesi halinde yapay zeka milletvekillerinin TBMM Genel Şurası ve komitelerdeki sesini tanıyıp konuşmalarını yazıya dökecek
TBMM Tutanak Hizmetleri Lideri Muhsine Çevik TBMM de Tutanak Hizmetleri Başkanlığı olarak toplamda 99 stenografın vazife yaptığını bunlardan 23 nün uzman stenograf olarak çalıştığını 4 lider yardımcısı ve bir liderle çalışmaların yürütüldüğünü söyledi Kendisinin de tutanak hizmetlerinin birinci bayan lideri olduğunu ve iki yıldır bu vazifesi yürüttüğünü belirten Çevik bu vazifede olmaktan onur duyduğunu lisana getirdi
Parlamentoların yasama ve kontrol faaliyetlerinin geleceğe aktarılması için kayıt altına alınması gerektiğini vurgulayan Çevik bu nedenle tutanak hizmetlerinin tarihinin parlamentoların tarihiyle paralel olduğunu anlattı Çevik 1877 den bu yana tutanak hizmetinin zabıt kalemi zabıt müdüriyeti zabıt katipliği tutanak hizmetleri müdürlüğü tutanak hizmetleri başkanlığı üzere isimlerle parlamentoda yürütüldüğü bilgisini paylaşarak 2 Abdülhamid periyodunda yurt dışından hoca getirildiğini ve zabıt katiplerine stenonun öğretildiğini söyledi
Atatürk ün 1928 de stenograf yetiştirilmesini öngören yazısıyla kurs açıldığını kaydeden Çevik 1930 yılında stenografların parlamentoda çalışmaya başladığını o günden bugüne stenografların parlamentoda misyon yaptığını hatırlattı Bir stenografın günümüzde bir yılda yetiştiğini belirten Çevik stenograf olabilmek için üniversitelerin hukuk iktisat işletme üzere kısımlarından mezun olanların KPSS de kâfi puanı alması akabinde da mülakatı geçmesi gerektiğini vurguladı Çevik mülakatı geçenlerin de kursa alındığını anlattı
DAKİKADA 200 HECE YAZIYORLAR
Kurs basamağının şiddetli olduğunu stenograf yardımcısı adaylarına birinci dört ayda kuralların öğretildiğini sonra sürat basamağının başladığını bir yılda adayların dört imtihana girdiğini anlatan Çevik En son imtihan dakikada 200 hece imtihanı Dakikada 200 hece yazabilen stenograf yardımcısı adayları işe başlıyorlar 3 yıl stenograf yardımcısı olarak vazife yaptıktan sonra her meslek meslekte olduğu üzere tekrar imtihana giriyorlar Bu imtihanda da imtihanın yarısı steno sürat yarısı da tutanak teknikleri oluyor Bu üç yıl içinde bir tutanak nasıl tutulur neler yapılır iç tüzük Anayasa ya bunların hepsine hakim olmaları gerekiyor diye konuştu Steno eğitiminin yalnızca TBMM tarafından verildiği bilgisini paylaşan Çevik stenografların da Türkiye de yalnızca Meclis te çalıştığını kaydetti
BİR PERİYOTTA 312 BİN SAYFA TUTANAK
27 Dönem de TBMM Genel Konseyinde 537 birleşime ihtisas ve araştırma kurullarında da 991 toplantıya katıldıklarını belirten Çevik öbür tutanak hizmetleri kapsamında da 1073 toplantıda bulunduklarını bildirdi
TBMM Genel Konseyi kurul çalışmaları ve öbür tutanak hizmetleri kapsamında 8 bin 974 saat 44 dakika çalışma yapıldığını tabir eden Çevik bu çalışmaların sonucunda 312 bin 402 sayfa tutanak tutulduğunu söyledi Çevik işçinin canla başla bir çalışma yürüttüğünü kelamlarına ekledi
Çevik TBMM nin TÜBİTAK ile yürüttüğü Tutanak Bilgi Sistemi Projesi nin devreye girmesi halinde yapay zekanın milletvekillinin sesini tanıyıp konuşmasını yazıya dökebileceğini söz etti Projeyi yaklaşık 1 5 yıldır yürüttüklerini belirten Çevik şunları söyledi Tutanak Bilgi Sistemi nde konuşmacı konuştuktan sonra stenograflarımız artık uzman stenograf üzere çalışacak yazıya dökülmüş metni denetim edecek Bizdeki denetimler her vakit çok fazladır Sonra bilgisayar üzerinden uzmanımız denetim edecek sonra lider yardımcımız Birleştirme sürecini artık memurumuz yapmayacak O ortak kelimeyi bulup birleştirecek Bu sistem Tutanak Bilgi Sistemi Projesi Buradaki yapay zeka konuşmayı yazıya dökecek ve konuşmacıyı tanıyacak Bir vekilimiz çıkıp konuştuğunda onun ismini açacak sesini tanıyacak konuşmasını da devamında yazacak Öbür yaptığımız bütün işleri de bu sistemle gerçekleştireceğiz inşallah
KAVGALI OTURUMLARDA NE OLACAK
Çevik hengameli oturumlarda stenografların zabıtları yazarken muhalefet milletvekili konuşuyorsa iktidar sıralarına döndüklerini iktidar milletvekilleri konuşurken muhalefet sıralarına dönerek etrafı denetim ettiklerini söyledi
Kötü bir kelam söylendiğinde bu sözün birinci hangi vekilden çıktığının çok değerli olduğunu kaydeden Çevik müdahale zabıtlarını yazmanın çok gerilimli olduğunu lakin stenografların hengame anında panik olmayarak işlerini en uygun biçimde yaptığını vurguladı
Yapay zekanın tartışmalı oturumlarda konuşmaları algılayıp algılayamayacağına ait ise Çevik Yapay zeka tartışmaları algılayamayacak Arbede varsa biz olağan ses kaydından hiç yararlanamıyoruz zira sesler üst üste biniyor ayırt etmeniz mümkün değil O vakit artık steno devreye giriyor Yapay zeka da olsa bu stenografa muhtaçlık her vakit olacak zira hengameli oturumda o sesleri ayırt edemez kimin ne dediğini bilemez Burada bir beşere gereksinim var sözlerini kullandı AA